درخت%20کنار%20در%20بینش%20قوم%20بختیاری
معصومه باقری

درخت کنار در بینش قوم بختیاری


پرستش درختان کناردر اقوام بختیاری به جهان باستان برمی گردد.ملتهای پیش ازمیلاد مسیح، عناصرطبیعت را خدا می دانستند و بختیاری ها نیز آفتاب، چراغ،آب، و بیشتر درختان کنار خصوصا کنارهای حومه شهر ودر جوار امامزادگان را تجلی خداوند روی زمین می دانند و تقدس و احترام خاصی برای آنها قائل هستند.کنار یاسدر که در قرآن و ادبیات فارسی مفهوم نهایت قرب الهی را دارد، درشکل گیری تفکر بختیاری ها نقش مهمی ایفا می کند.کنارها بعنوان منبع مهم حیات و شفاف عامل باروری و بخت گشایی به شمار می آیند. زنان به شاخه های کنارهای دخیل می بندند.دخیل ها شامل مو، پارچه های سبز و کاغذهایی حاوی نیایش هستند، حتا هنگام قطع کنارها قربانی تقدیم می کنند.باگسترش شهرنشینی این سنت‌ها تا حدی تضعیف شده اما هنوز درمناطق اصیل، بختیاری ها درختان کنار را در جایگاه الهه می ستایند تا میراث گذشتگان آنها با تلفیقی از متریالیسم و مذهب به حیات خود ادامه دهد. مستند زیر درطول دو سال بر اساس مشاهده، مطالعه و تحقیق میدانی با مردم بومی بختیاری تهیه و عکاسی شده است.



قبرستان%20باغلق
محمد عطایی

قبرستان باغلق


روستای ترکمن‌ نشین باغلق در منطقه جرگلان استان خراسان شمالی قرار دارد. زمانی که ترکمنی، دارفانی را وداع می‌گوید، صاحبان عزا، لباسش را بیرون می‌آورند، دهان و چشم‌هایش را اگر باز باشد می‌بندند، سپس دست‌های وی را روی سینه‌اش با روسری یا ته پارچه‌ای می‌بندند. انگشتان شست پایش را نیز با نخ یا پارچه نازکی به هم می‌بندند. جنازه را روی «آتاآقاچی»که از چوب درست شده و مانند تخت خواب است رو به قبله می‌خوابانند. دلیل انجام این کارها این است که متوفی زمانی که بدنش سرد شد، مردم ترکمن خود را موظف به حضور در تشییع جنازه و خواندن نماز میت می‌دانند به خاطر همین موضوع چه متوفی را بشناسند و چه نشناسند در این مراسم شرکت خواهند کرد. پیش از اقامه نماز میت، تعدادی از افراد محلی به گورستان محل می‌روند تا قبر را کنده و برای دفن آماده کنند. گورستان به‌طور معمول، دور از روستا و بر فراز تپه قرار دارد به این دلیل که قبور و اموات حرمت دارند و نباید مزارشان زیرپا قرار بگیرد. تپه‌ای که برای گورستان در نظر گرفته می‌شود باید خاک‌رس داشته باشد. گورستان روسی باغلق نیز که از جاهای دیدنی بجنورد به شمار می‌رود، بر فراز تپه‌