69324
1401/08/09     11:23
(۱۰) قانون درباره مناقشه قدیمی نیروهای امنیتی و عکاسان خبری چه می‌گوید؟

استاد حقوق دانشگاه تهران: جلوگیری پلیس از عکاسی در اعتراضات خیابانی «غیرقانونی» است

در این روزها که اعتراضات و ناآرامی‌ها در بعضی از شهرهای کشور برپاست اگر کسی بخواهد از اتفاقاتی که در خیابان‌ها در حال رخ دادن است عکس و فیلم بگیرد تا این برهه تاریخی کشورمان را به تصویر بکشد یا با ترس و لرز و به اصطلاح دزدکی باید این کار را کند یا کلا عطای این کار را به لقایش می‌بخشد. فرقی هم نمی‌کند با موبایل بخواهی عکس وفیلم بگیری یا دوربین حرفه‌ای در هرحال اگر در حین عکس و فیلم گرفتن در تیررس نگاه نیروهای امنیتی باشی نه تنها همه ابزارهای عکاسی و فیلمبرداری‌ت ثبت و ضبط می‌شو بلکه خود فرد هم دستگیر و دچار یک سرنوشت نامعلوم می‌شود. این درحالیست که به گفته یک استاد حقوق، در هیچ جای قانون کشورمان نیامده که عکاسی و فیلمبرداری از حوادث اجتماعی ممنوع است. با محسن برهانی استاد حقوق دانشگاه تهران در خصوص ابعاد حقوقی عکاسی و فیلمبرداری از اعتراضات و ناآرامی‌هایا خیر گفتگو کردیم.

وی در ابتدا با اشاره به اینکه یکی از مهم ترین ابزارهایی که در اعتراضات و درگیری‌های اجتماعی می‌تواند حقیقت ماجرا را نشان دهد استفاده از ابزار فیلمبرداری به منظور مستندسازی از جریانات است گفت: چه شهروندان، چه فیلمبرداران و عکاسان می‌توانند اقدام به ثبت و ضبط واقعیت و روایت واقعیت میدانی کنند تا این مستندات همیشه هم در برابر تاریخ باقی بماند و هم در رسیدگی‌های قضایی بعد از حوادث مورد استفاده قرار گیرد. وقتی به تجربه‌ کشورهای دیگر هم مراجعه کنیم می‌بینیم که این حق به صورت مطلق برای افراد در نظر گرفته شده است و به عبارت دیگر می‌توان گفت افراد آزادند که از هرچه دوست دارند فیلم و عکس بگیرند و محدودیت قانونی برای این امر وجود ندارد. در برخی از کشورها مثل فرانسه تنها یک قید برای جلوگیری از اقدامات پلیس مطرح شده است و آن هم این قید است که فیلمبردار نباید برای عملیات پلیس مزاحمت و ممانعت ایجاد کند.

محسن برهانی
 

برهانی افزود: البته در اتفاقات اخیر کشور فرانسه پلیس در پی آن بود که یک قید قانونی دیگر هم ایجاد کند و آن اینکه اگر فیلمبرداری باعث شناسایی نیروهای پلیس و پس از درگیری‌ها این شناسایی موجب انتقام و تسویه حساب شخصی با پلیس شود، ممنوع شود اما قانونگذاران فرانسه این قید قانونی را قبول نکردند چون استدلالشان این بود که این قید قانونی  می‌تواند موجب سوء استفاده پلیس در جریانات و درگیری‌ها شود و معایب این قید قانونی از مزایایش بیشتر است.
این استاد حقوق دانشگاه اضافه کرد: در قوانین ایران، مطلقا هیچ ممنوعیت قانونی بر فیلمبرداری از حوادث اجتماعی نداریم؛ چه فیلمبرداری از پلیس باشد چه از مردم. مگر اینکه قانونگذار بخواهد ممنوعیت ایجاد کند که در این صورت باید اعلام عمومی کند اما وقتی قانونگذار درباره این قضیه سکوت کند یعنی افراد (اعم از افراد عادی، خبرنگار و عکاس) حق مطلق دارند که عکس و فیلم بگیرند. اما الان متاسفانه نیروهای انتظامی و امنیتی با رفتارهای غیرقانونی از فیلمبرداری ممانعت به عمل می‌آورند، دوربین یا گوشی موبایل را اخذ و چک می‌کنند که هیچکدام این رفتارها مطلقا قانونی و جایز نیست؛ اهمیتی هم ندارد که عکاسی و فیلمبرداری با دوربین حرفه‌ای باشد یا با گوشی موبایل چون هیچ جای قانون ننوشته که افراد حق فیلمبرداری ندارند و پلیس حق ممانعت از فیلمبرداری و چک کردن گوشی و حذف فایل را دارد اینکه الان پلیس یا نیروهای امنیتی این کارهای خلاف را انجام می‌دهند تخلف است و دلیل برقانونی بودن و درست بودنشان نیست.
وی در پاسخ به این سوال که در صورت بروز چنین تخلفی شهروندان باید چه کار کنند توضیح داد: حالا اگر این اتفاقات بیفتد و ماموری دچار این تخلف شده باشد افراد حق دارند به سازمان قضایی نیروهای مسلح بروند و از ماموری که این تخلف را کرده شکایت کنند که فلان مامور به مال من تعرض کرده است اگر هم فرد عادی (غیر مامور) این تخلف را کرده باشد افراد می‌توانند به محاکم و مراجع قضایی عمومی مراجعه کنند. حتی در برخی موارد که شخص بدون مدرک اقدام به اخذ دوربین مینماید درواقع نوعی اخاذی و یا سرقت اتفاق افتاده است.
برهانی با انتقاد از بی‌اطلاعی مردم نسبت به حقوقشان گفت: سالهای سال است که ملت ما از حقوق قانونی خود بی‌اطلاعند ضمن اینکه نمی‌دانند اگر حقوق قانونی‌شان نقض شد کجا بروند و چه کار کنند. به دلیل این بی‌اطلاعی بخشی از نیروهای امنیتی فکر می‌کنند فعال ما یشاء هستند و بدون دادن هزینه‌ای می‌توانند هر اقدامی نسبت به حقوق و آزادی شهروندان انجام دهند.

محسن برهانی

وی همچنین در خصوص مشکلات و ادعاهای اخیری که برای عکاسان و خبرنگاران پیش آمده بیان کرد: در مواردی که ادعای جرم می‌شود باید پیش از هرچیز دید که ارکان جرم وجود دارد یا نه چون صرف کار عکاسی و خبرنگاری که عنوان مجرمانه‌ای ندارد. اینکه یک نفر رفته با خانواده یک فرد مصاحبه کند یا از مراسم فوت یک نفر گزارش تهیه کند که جرم نیست ولی متاسفانه در بسیاری از موارد از خط قرمزهای قانونی عبور می‌شود و امیدواریم سیستم قضایی مراقب این قانون گریزی‌ها باشد که چنین رفتارهایی نهادینه نشود. مدیران و مسئولان رسانه‌ها برای حل مشکل افرادی که به خاطر کار رسانه ای دستگیر شدند باید موضوع را برای مقامات توضیح دهند که این مشکل خاتمه یابد و مثل موردی که اخیرا درباره این دو خبرنگار مطرح شده، تکرار نشود.






منبع خبر : سارا فرجی / نورفتو
اخبار مرتبط
انقلاب%2057%20ایران%20تا%20اعتراضات%20خیابانی%20فرانسه

انقلاب 57 ایران تا اعتراضات خیابانی فرانسه

آلفرد یعقوب‌زاده یکی از همین عکاسانی است که سابقه عکاسی در موقعیت‌های مختلف را داشته و دارد طوری‌که به خاطر عشقش به عکاسی کار اصلی خودش که معماری بود را رها کرده و سراغ عکاسی رفته است. وی سابقه عکاسی از جنگ‌ها و انقلابات متعددی مثل جنگ ایران و عراق، انقلاب مصر در میدان التحریر، افغانستان و کابل، ...

آلفرد%20یعقوب%20زاده%20پلیس%20فرانسه%20به%20هیچ%20دلیلی%20عکاس%20و%20خبرنگار%20را%20دستگیر%20نمیکند

آلفرد یعقوب زاده: پلیس فرانسه به هیچ دلیلی عکاس و خبرنگار را دستگیر نمیکند

عکاسی کردن و عکاس باسابقه شدن را می‌توان به نوعی به فوتبالیست موفق شدن و بازی در زمین فوتبال تشبیه کرد همانطور که یک فوتبالیست باید بارها در زمین‌های مختلف بدود تا فوتبالیست خوبی شود یک عکاس هم باید در موقعیت‌های مختلف حاضر شود و عکس بگیرد تا یک عکاس موفق و باتجربه شود اگرچه به عنصر تجربه، خلاقیت ...

حاکمیت%20به%20رسانه%20حرفه%20ای%20اعتقادی%20ندارد

حاکمیت به رسانه حرفه ای اعتقادی ندارد

روح الله وحدتی دبیر عکس خبرگزاری ایسنا و از عکاس های با تجربه رسانه است. او داور چندین جشنواره عکس مطبوعاتی بوده و از سالها پیش در جریان اتفاقات و رویدادهای کشور قرار داشته و از آنها عکاسی کرده است.با او درباره عدم حضور عکاسان خبرگزاری های رسمی کشورمان در اتفاقات این روزهای ایران گفتگو کردیم و ...

مبارز%20نیستم%20،%20یک%20عکاس%20معترضم

مبارز نیستم ، یک عکاس معترضم

این روزها روایت واقعیت‌ها و ثبت تصاویر سیاسی شده و از آسیب‌های جامعه سیاست‌زده، تهی شدن حرفه‌ها از اصل معنا و کارکرد واقعی خود است به این شکل که فرد عکاس یا خبرنگار در حین کار به اتهام جاسوسی یا اقدام علیه امنیت ملی دستگیر می‌شود و سابقه تکرار چنین اتفاقاتی در سالهای اخیر موجب شده که بسیاری از ...

پایین%20بودن%20سواد%20رسانه‌ای%20مسئولان%20تصمیم‌گیر%20و%20تصمیم‌ساز%20علت%20عدم%20حضور%20رسانه%20ها%20در%20بزنگاه‌هاست

پایین بودن سواد رسانه‌ای مسئولان تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز علت عدم حضور رسانه ها در بزنگاه‌هاست

خبرنگار و عکاس در یک جامعه چشم و گوش یک جامعه هستند، یکی آنچه را می‌بیند به تصویر می‌کشد و دیگری آن را ثبت و روایت می‌کند در صورت نبودن این راویان حقیقت، اخبار و تصاویر دروغین یا به اصطلاح فیک نیوز جای واقعیت را می‌گیرد و جامعه با یک روایت ناقص و اشتباه مواجه می‌شود از این منظر حضور خبرنگار یا عکاس ...

اگر%20پلیس%20به%20کارش%20معتقد%20است%20نباید%20مخالف%20حضور%20عکاس%20باشد%20هم%20از%20مردم%20کتک%20می‌خوریم%20هم%20از%20ماموران!

اگر پلیس به کارش معتقد است نباید مخالف حضور عکاس باشد/ هم از مردم کتک می‌خوریم هم از ماموران!

دبیر سرویس عکس ایرنا گفت: وقتی دوربین عکاسان رسانه‌های رسمی کشورمان، اتفاقات اخیر را ثبت نکند؛ شبکه‌های معاند از راههای دیگر تصاویر موردنظرشان را به دست آورده و افکار عمومی را با سیاست خودشان هدایت می‌کنند.

دوربین%20عکاسی%20اسلحه%20نیست،%20ابزار%20روایت%20است

دوربین عکاسی اسلحه نیست، ابزار روایت است

دوربین عکاس، اسلحه نیست، ابزار کار اوست این اصلی ترین مسئله‌ای است که نهادهای امنیتی باید درباره عکاسان بدانند و با تفهیم این موضوع احتمالا بسیاری از ممنوعیت‌ها و مشکلات حل می‌شود و عکاسان اجازه حضور در وقایع و اتفاقات را پیدا می‌کنند. در مستند «شرح یک عکس» ساخته ساتیار امامی هم عکاسان بسیاری به ...

دوربین%20عکاسان%20خبری%20این%20روزها%20خاموش%20است

دوربین عکاسان خبری این روزها خاموش است

به گزارش خبرنگار نورفتو، عکاسان ثبت کننده وقایع در تاریخ هستند تاریخی که پر از آشوب و پیروزی و انقلاب ها بوده و هست. در همه این اتفاقات از زمانی که دوربین جادویی عکاسی اختراع شد؛ عکاسان همان چشم سوم جامعه بوده اند. چشمی که اگر کور بود قطعا هیچ اتفاقی روایت واقعی نداشت. انقلاب اسلامی ایران هم مدیون ...

حفظ%20امنیت%20و%20اعتبار%20عکاسان%20خبری%20اولویت%20اول%20رسانه‌های%20خارجی%20است

حفظ امنیت و اعتبار عکاسان خبری اولویت اول رسانه‌های خارجی است

انجمن‌های صنفی در هرحوزه کارکردهای متفاوتی دارند که یکی از اصلی‌ترین کارکردهای آن تامین امنیت اعضای انجمن است. این موضوع درباره انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی هم صدق می‌کند و این انجمن به عنوان نهادی که عکاسان بسیاری عضو آن هستند ملزم است حقوق و منافع عکاسان را تامین کند که آنها بتوانند به راحتی نقش ...

هویت%20رو%20به%20احتضار%20عکاسی%20مطبوعاتی%20کشور

هویت رو به احتضار عکاسی مطبوعاتی کشور

در مراسم‌ها و نشست‌های مختلف عکاسی این جمله را زیاد می‎شنویم که «عکاس چشم سوم جامعه است» اما ظاهرا این جمله فقط در حد یک عبارت فانتزی و کلیشه‌ای است و خیلی در واقعیت این چشم سوم کار نمی‌کند یا بهتر است بگوییم در برخی مواقع حساس و تاریخی این چشم سوم جامعه را می‌بندند آنچه در حال وقوع است را نبینیم ...

گذر%20تاریخ%20در%20خاموشی

گذر تاریخ در خاموشی

عکس ها حافظه تصویری یک کشور و روایتگر تاریخ هستند. پس از اختراع عکاسی دولت مردان دریافتند که از عکس برای ماندگار بودن استفاده کنند، در این راستا در حدود سال 1850 دوربین وارد میادین جنگی شد و تاریخ را نه در قالب کلمات ، بلکه با عکس ثبت کرد. سپس تلاش های در جهت افزودن عکس به روزنامه انجام گرفت تا عکس ...

نظرات

نظر شما