(10) قانون درباره مناقشه قدیمی نیروهای امنیتی و عکاسان خبری چه می‌گوید؟

استاد حقوق دانشگاه تهران: جلوگیری پلیس از عکاسی در اعتراضات خیابانی «غیرقانونی» است

در این روزها که اعتراضات و ناآرامی‌ها در بعضی از شهرهای کشور برپاست اگر کسی بخواهد از اتفاقاتی که در خیابان‌ها در حال رخ دادن است عکس و فیلم بگیرد تا این برهه تاریخی کشورمان را به تصویر بکشد یا با ترس و لرز و به اصطلاح دزدکی باید این کار را کند یا کلا عطای این کار را به لقایش می‌بخشد. فرقی هم نمی‌کند با موبایل بخواهی عکس وفیلم بگیری یا دوربین حرفه‌ای در هرحال اگر در حین عکس و فیلم گرفتن در تیررس نگاه نیروهای امنیتی باشی نه تنها همه ابزارهای عکاسی و فیلمبرداری‌ت ثبت و ضبط می‌شو بلکه خود فرد هم دستگیر و دچار یک سرنوشت نامعلوم می‌شود. این درحالیست که به گفته یک استاد حقوق، در هیچ جای قانون کشورمان نیامده که عکاسی و فیلمبرداری از حوادث اجتماعی ممنوع است. با محسن برهانی استاد حقوق دانشگاه تهران در خصوص ابعاد حقوقی عکاسی و فیلمبرداری از اعتراضات و ناآرامی‌هایا خیر گفتگو کردیم.

واکنش مرتضی نیکوبذل به جوابیه مهدی قاسمی

با جملات کنایه آمیز نقد نکنیم

نورفتو، مدتی ست که سلسله گفتگوهایی با عکاسان مطبوعاتی مختلف در خصوص بررسی دلایل عدم حضور عکاسان در اعتراضات اخیر انجام می‌دهد. خوشبختانه تعدادی از این گفتگوها موجب بحث و تضارب آراء میان عکاسان شده است. اولین گفتگویی که نورفتو با محوریت عدم حضور عکاسان در اعتراضات اخیر انجام داد با مهدی قاسمی بود. پس از این گفتگو، گفتگوی دیگری با مرتضی نیکوبذل، عکاس آزاد رویترز در ایران انجام شد که وی نقدهایی به سخنان قاسمی وارد کرد. قاسمی در پاسخ به این سوال و چند نقد دیگر نیکوبذل یادداشتی نگاشته و در اختیار سایت نورفتو قرار داد. مرتضی نیکوبذل نیز در پاسخ به مطالب مهدی قاسمی و رفع ابهامات مطالبی ارسال کرد که در ادامه این مطلب میخوانیم. امیدواریم با انتشار این گفتگوها مسیر گفت‌وگو و بحث میان عکاسان هموار و رایج شود.

واکنش مهدی قاسمی به نقدهای مرتضی نیکوبذل

انجمن یعنی "همه" عکاسان مطبوعاتی

نورفتو، مدتی ست که سلسله گفتگوهایی با عکاسان مطبوعاتی مختلف در خصوص بررسی دلایل عدم حضور عکاسان در اعتراضات اخیر انجام می‌دهد. خوشبختانه تعدادی از این گفتگوها موجب بحث و تضارب آراء میان عکاسان شده است. اولین گفتگویی که نورفتو با محوریت عدم حضور عکاسان در اعتراضات اخیر انجام داد با مهدی قاسمی بود. پس از این گفتگو، گفتگوی دیگری با مرتضی نیکوبذل، عکاس آزاد رویترز در ایران انجام شد که وی نقدهایی به سخنان قاسمی وارد کرد؛ از جمله اینکه در گفتگوی خود از قاسمی پرسیده بود که به عنوان فردی که عضو انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی است برای بهبود شرایط چه کرده است؟ قاسمی در پاسخ به این سوال و چند نقد دیگر نیکوبذل یادداشتی نگاشته و در اختیار سایت نورفتو قرار داده است. امیدواریم با انتشار این گفتگوها مسیر گفت‌وگو و بحث میان عکاسان هموار و رایج شود.

(9) چرا رسانه های داخلی عکس از حوادث اخیر ندارند؟ گفتگو با "روح الله وحدتی" دبیر عکس خبرگزاری ایسنا

حاکمیت به رسانه حرفه ای اعتقادی ندارد

روح الله وحدتی دبیر عکس خبرگزاری ایسنا و از عکاس های با تجربه رسانه است. او داور چندین جشنواره عکس مطبوعاتی بوده و از سالها پیش در جریان اتفاقات و رویدادهای کشور قرار داشته و از آنها عکاسی کرده است.با او درباره عدم حضور عکاسان خبرگزاری های رسمی کشورمان در اتفاقات این روزهای ایران گفتگو کردیم و اینکه چرا از روزهای اول که اعتراضات شروع شد، رسانه های کشورمان به این موضوع نپرداختند؟ چرا سرویس های عکس خبرگزاری ها از رویدادها گزارشی ندارند؟ چرا انعکاس رویدادها گلچین شده است؟ این گلچین شدن انعکاس اتفاقات به مدیران رسانه ارتباط دارد، به دبیران سرویس های عکس، عکاسان یا سیاست ها از جای دیگری هدایت میشود؟

(8) بررسی تهیه و انتشار عکس خبری از تجمعات اعتراضی در رسانه های داخلی در گفتگو با "مجید سعیدی"

مبارز نیستم ، یک عکاس معترضم

این روزها روایت واقعیت‌ها و ثبت تصاویر سیاسی شده و از آسیب‌های جامعه سیاست‌زده، تهی شدن حرفه‌ها از اصل معنا و کارکرد واقعی خود است به این شکل که فرد عکاس یا خبرنگار در حین کار به اتهام جاسوسی یا اقدام علیه امنیت ملی دستگیر می‌شود و سابقه تکرار چنین اتفاقاتی در سالهای اخیر موجب شده که بسیاری از خبرنگاران و عکاسان در جریان اعتراضات و ناآرامی‌ها در صحنه حاضر نباشند و عطای ثبت تاریخ روایی و تصویری این ایام را به لقای آن ببخشند.

(7) چرا رسانه های داخلی عکس از حوادث اخیر ندارند؟ گفتگو با "محمد کریمی" معاون خبر خبرگزاری فارس

پایین بودن سواد رسانه‌ای مسئولان تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز علت عدم حضور رسانه ها در بزنگاه‌هاست

خبرنگار و عکاس در یک جامعه چشم و گوش یک جامعه هستند، یکی آنچه را می‌بیند به تصویر می‌کشد و دیگری آن را ثبت و روایت می‌کند در صورت نبودن این راویان حقیقت، اخبار و تصاویر دروغین یا به اصطلاح فیک نیوز جای واقعیت را می‌گیرد و جامعه با یک روایت ناقص و اشتباه مواجه می‌شود از این منظر حضور خبرنگار یا عکاس در بزنگاه‌های مختلف تاریخی همیشه اهمیت داشته است و رسانه‌ها هم در چنین شرایطی وظیفه دارند تا امنیت نیروی خود را تامین کنند در غیراین صورت ممکن است جان و مال خبرنگار یا عکاس به خطر بیفتد. در اعتراضات اخیر که اینروزها شاهد آن هستیم متاسفانه، نشانی از حضور رسانه‌های رسمی و خبرگزاری ها وجود ندارد؛ کافیست سری به بخش عکس خبرگزاری‌های رسمی کشور بزنید تا بهتر متوجه شوید که چقدر تصاویری که در این روزها در آن بخش نمایش داده می‌شود با آنچه در بیرون اتفاق می‌افتد فاصله دارد و رد پایی از اتفاقات خیابان‌ها در این رسانه‌ها دیده نمی‌شود این درحالیست که یکی از اصول حرفه‌ای عکاسی و خبرنگاری روایت بی‌طرفانه از اتفاقات روز جامعه است.

(6) چرا رسانه های داخلی عکس از حوادث اخیر ندارند؟ گفتگو با "علی مددی" دبیر عکس خبرگزاری ایرنا

اگر پلیس به کارش معتقد است نباید مخالف حضور عکاس باشد/ هم از مردم کتک می‌خوریم هم از ماموران!

دبیر سرویس عکس ایرنا گفت: وقتی دوربین عکاسان رسانه‌های رسمی کشورمان، اتفاقات اخیر را ثبت نکند؛ شبکه‌های معاند از راههای دیگر تصاویر موردنظرشان را به دست آورده و افکار عمومی را با سیاست خودشان هدایت می‌کنند.

(5) بررسی تهیه و انتشار عکس خبری از تجمعات اعتراضی در رسانه های داخلی در گفتگو با "ساتیار امامی"

دوربین عکاسی اسلحه نیست، ابزار روایت است

دوربین عکاس، اسلحه نیست، ابزار کار اوست این اصلی ترین مسئله‌ای است که نهادهای امنیتی باید درباره عکاسان بدانند و با تفهیم این موضوع احتمالا بسیاری از ممنوعیت‌ها و مشکلات حل می‌شود و عکاسان اجازه حضور در وقایع و اتفاقات را پیدا می‌کنند. در مستند «شرح یک عکس» ساخته ساتیار امامی هم عکاسان بسیاری به این موضوع اذعان کردند و اصلی‌ترین درخواستشان این است مسئولان و مراجع ذی‌صلاح درک کنند که دوربین عکاس وسط میدان و رو به جامعه است نه جانبدارانه و غرض‌ورزانه. حالا اینکه نهادهای امنیتی چگونه این موضوع را باید متوجه شوند راه حل فقط برقراری گفتگو و تعامل و تلاش برای اقناع و تفهیم است.

(4) بررسی تهیه و انتشار عکس خبری از تجمعات اعتراضی در رسانه های داخلی در گفتگو با "عکاسهای خبری"

دوربین عکاسان خبری این روزها خاموش است

به گزارش خبرنگار نورفتو، عکاسان ثبت کننده وقایع در تاریخ هستند تاریخی که پر از آشوب و پیروزی و انقلاب ها بوده و هست. در همه این اتفاقات از زمانی که دوربین جادویی عکاسی اختراع شد؛ عکاسان همان چشم سوم جامعه بوده اند. چشمی که اگر کور بود قطعا هیچ اتفاقی روایت واقعی نداشت. انقلاب اسلامی ایران هم مدیون همین عکسها و عکاسانی است که از قیام اول تا پیروزی واقعیتها را روایت کرد. حالا بعد از نزدیک به نیم قرن می توان به آن تصاویر استناد کرد.

(3) بررسی تهیه و انتشار عکس خبری از تجمعات اعتراضی در رسانه های داخلی در گفتگو با "مرتضی نیکوبذل"

حفظ امنیت و اعتبار عکاسان خبری اولویت اول رسانه‌های خارجی است

انجمن‌های صنفی در هرحوزه کارکردهای متفاوتی دارند که یکی از اصلی‌ترین کارکردهای آن تامین امنیت اعضای انجمن است. این موضوع درباره انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی هم صدق می‌کند و این انجمن به عنوان نهادی که عکاسان بسیاری عضو آن هستند ملزم است حقوق و منافع عکاسان را تامین کند که آنها بتوانند به راحتی نقش خود را ایفا کنند اما در مورد وقایع اخیر متاسفانه این اتفاق نیفتاد و انجمن هیچ اقدامی در جهت تسهیل عکاسی برای عکاسان نکرده است؛ یکی از بندهای ماده 6 اساسنامه انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی دفاع از منافع صنفی اعضاء در عرصه های حقوقی ، فرهنگی ،اجتماعی و قضائی که به نحوی از آنجا به حرفه عکاسی مطبوعاتی مربوط می شوند است اما ظاهرا این سخنان فقط در حد یکسری نوشته در اساسنامه است و ضمانت اجرایی ندارد؛ نتیجه اینکه اغلب عکس‌های گرفته شده از اعتراضات اخیر محدود به عکسهای موبایلی و بی کیفیت شده و این موضوع نوعی جفا در حق تاریخ تصویری کشورمان است.

(2) بررسی تهیه و انتشار عکس خبری از تجمعات اعتراضی در رسانه های داخلی در گفتگو با "مهدی قاسمی"

هویت رو به احتضار عکاسی مطبوعاتی کشور

در مراسم‌ها و نشست‌های مختلف عکاسی این جمله را زیاد می‎شنویم که «عکاس چشم سوم جامعه است» اما ظاهرا این جمله فقط در حد یک عبارت فانتزی و کلیشه‌ای است و خیلی در واقعیت این چشم سوم کار نمی‌کند یا بهتر است بگوییم در برخی مواقع حساس و تاریخی این چشم سوم جامعه را می‌بندند آنچه در حال وقوع است را نبینیم در حالیکه همانطورکه خبرنگاران حق دارند آنچه را می‌بینند روایت کنند و بنویسند، عکاسان هم آنچه می‌بینند باید توسط دوربین‌هایشان ثبت و ضبط کنند تا تاریخ تصویری کشور کامل شود.

(1) بررسی تهیه و انتشار عکس خبری از تجمعات اعتراضی در رسانه های داخلی

گذر تاریخ در خاموشی

عکس ها حافظه تصویری یک کشور و روایتگر تاریخ هستند. پس از اختراع عکاسی دولت مردان دریافتند که از عکس برای ماندگار بودن استفاده کنند، در این راستا در حدود سال 1850 دوربین وارد میادین جنگی شد و تاریخ را نه در قالب کلمات ، بلکه با عکس ثبت کرد. سپس تلاش های در جهت افزودن عکس به روزنامه انجام گرفت تا عکس همگام با خبر روز منتشر گردد. در این راستا عکس هایی از رخدادهای خبری تهیه و در قالب طراحی در صفحه نخست روزنامه ها ارائه می گردید تا اخبار در قالب تصویر برای مخاطب قابل درک باشند. تلاش ها ادامه داشت تا چاپ ترام به وجود آمد و روزنامه ها توانستند همزمان با متن خبر عکس مرتبط را نیز چاپ کنند. زین پس مردم خبر را با عکس دریافت می کردند. رشد عکاسی در قالب دیجیتال و همزمان با آن رشد اینترنت و انتقال سریع اطلاعات سبب شد که مخاطب پذیرا اخبار با عکس باشد به صورتی که مخاطب امروزه خبر را در قالب عکس و با تیتری کوتاه دریافت می کند. در نگاه کلی گزارش های تصویری بیش از متون خبری مورد استقبال جامعه قرار می گیرد به همین دلیل عکاسان خبری جایگاه و نقش پر رنگ تری در حوزه رسانه کسب کردند.